Theo "Thời báo Hoàn Cầu" ngày 7/11, AUKUS - quan hệ đối tác an ninh ba bên giữa Mỹ, Anh và Australia - luôn là trung tâm mâu thuẫn giữa Bắc Kinh và Canberra. Khi những nút thắt trong tranh chấp giữa Trung Quốc và Australia trong các lĩnh vực như thương mại đang dần được tháo gỡ, nếu Canberra không thể giải quyết tốt vấn đề liên quan đến AUKUS và để bản thân nước này tiếp tục bị chính sách của Mỹ chi phối, hiệp ước này có thể sẽ là một trở ngại cho quan hệ Trung Quốc-Australia.
           

Theo hãng tin Reuters ngày 6/11, chính quyền Joe Biden sẽ cử một phái đoàn cấp cao tới Australia trong tuần này để tham gia một loạt cuộc họp nhằm xem xét tiến triển của AUKUS. Chuyến thăm của phái đoàn Mỹ tới Australia diễn ra vào thời điểm quan hệ của Trung Quốc với Mỹ và với Australia đang trên đà phát triển: Ông Anthony Albanese vừa kết thúc chuyến thăm Trung Quốc vào ngày 6/11 với tư cách là Thủ tướng Australia đầu tiên đến thăm nước này sau 7 năm, trong khi các nhà lãnh đạo Trung Quốc và Mỹ dự kiến sẽ gặp nhau bên lề Hội nghị cấp caoDiễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) tại San Francisco, gần một năm sau cuộc gặp trực tiếp gần đây nhất của họ.
           

Mỹ và Australia hiện đang đẩy nhanh việc xây dựng AUKUS. Tháng trước, Tổng thống Biden đã tái khẳng định cam kết của Washington đối với hiệp ước an ninh này trong cuộc gặp Thủ tướng Australia Albanese khi đang ở thăm Mỹ. Nhà lãnh đạo Australia đã bày tỏ hy vọng rằng Quốc hội Mỹ sẽ thông qua luật liên quan đến AUKUS trong năm nay.
           

Mặc dù chuyến đi Australia của phái đoàn Mỹ không thể cản trở xu hướng chung của quan hệ Trung Quốc-Australia hướng tới sự cải thiện hơn nữa, nhưng chắc chắn nó sẽ không có lợi cho quan hệ Trung Quốc-Australia nếu Canberra tiếp tục đóng vai trò tích cực trong việc thúc đẩy xây dựng AUKUS.
       

Sự hợp tác trong khuôn khổ AUKUS dựa trên sự đồng thuận về hệ tư tưởng và chính trị chung giữa Mỹ và các đồng minh cốt lõi của nước này, nhằm tăng cường trao đổi sâu hơn trong lĩnh vực quốc phòng. Tuy nhiên, liên minh ba bên này thực tế ẩn chứa sự đối đầu theo khối và lối tư duy thời Chiến tranh Lạnh, nhằm mục đích phối hợp với Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Mỹ để kiềm chế và đàn áp Trung Quốc.
           

Trung Quốc, cùng với các quốc gia khác trong khu vực, đã bày tỏ mối quan ngại sâu sắc về AUKUS kể từ khi liên minh này được thành lập. Theo chuyên gia quân sự Trung Quốc Tống Trung Bình, ngoài vấn đề có thể về phổ biến vũ khí hạt nhân, Trung Quốc cũng khá lo ngại AUKUS sẽ trở thành nền tảng quan trọng để xây dựng một Tổ chức Hiệp ước quân sự Đại Tây Dương (NATO) ở châu Á-Thái Bình Dương. Đặc biệt, Mỹ, Anh và Australia đang tìm cách chiêu mộ thêm đồng minh và đối tác trong khu vực để tham gia hiệp ước này. Chuyên gia Tống Trung Bình nêu rõ: “Trong bối cảnh Mỹ coi Trung Quốc là một đối thủ giả định và mang tính hệ thống, AUKUS, một khi mở rộng, sẽ trở thành một cơ chế quân sự chống Trung Quốc hiệu quả và thực dụng ở khu vực châu Á–Thái Bình Dương”.
           

Chuyên gia Tống Trung Bình nhấn mạnh, vị trí địa lý gần gũi của Australia với Trung Quốc và vai trò then chốt của nước này trong chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Mỹ đòi hỏi Washington phải kiểm soát chặt chẽ Canberra. Để củng cố liên minh chiến lược với Canberra, Washington phải tăng cường nỗ lực. Do đó, Mỹ thậm chí còn bật đèn xanh cho Australia trong các lĩnh vực quốc phòng và tình báo nhạy cảm, chẳng hạn như công nghệ tàu ngầm hạt nhân, vốn thường có vẻ như bị coi là “vượt quá giới hạn” trong hợp tác của Washington với các đồng minh và đối tác khác. 
           

Thông qua AUKUS, Mỹ hy vọng sẽ khiến Australia phục vụ chiến lược bá quyền của mình. Washington hứa hẹn cái gọi là đảm bảo an ninh cho Canberra, nhưng số phận của Australia sẽ là "bia đỡ đạn" cho Mỹ, thay vì thực sự được hưởng lợi từ mối quan hệ đối tác này. Vì vậy, Australia phải hết sức cảnh giác về điều này và cần tự vấn: Liệu việc hấp tấp đáp ứng những lợi ích của Mỹ và đe dọa an ninh của Trung Quốc trong bối cảnh quan hệ Trung Quốc-Australia đang ấm lên có thực sự là một quyết định sáng suốt?
           

Mối quan hệ song phương giữa Trung Quốc và Australia cần được phát triển dựa trên những lợi ích của hai nước, độc lập với việc tăng cường liên minh Mỹ-Australia. Nếu các vấn đề liên quan đến liên minh quân sự Mỹ-Australia, chẳng hạn như AUKUS, không được giải quyết, điều đó có nghĩa là Australia đang cố gắng phát triển mối quan hệ với Trung Quốc theo mối quan hệ với Mỹ. Điều này sẽ khiến mối quan hệ Trung Quốc-Australia khó phát triển bền vững. Và khi Mỹ tiếp tục chi phối nền chính trị Australia ở mức độ lớn, điều này sẽ càng làm phức tạp thêm mối quan hệ Trung Quốc-Australia và gây thêm bất ổn cho quan hệ song phương./.
 

Thoibaovietuc.com/Nguồn vnanet.vn