Biến thể phụ XFG (Stratus) của SARS-CoV-2, một hậu duệ Omicron, đang lan rộng toàn cầu với 22,7% trình tự vi-rút. Úc ghi nhận 5% ca nhiễm XFG, nhưng vắc-xin hiện tại vẫn hiệu quả chống bệnh nặng.

Một biến thể phụ mới của SARS-CoV-2, được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đặt tên là XFG (biệt danh “Stratus”), đã được chỉ định là “biến thể đang được theo dõi” vào cuối tháng 6 năm 2025. XFG, một tổ hợp của hai biến thể phụ LF.7 và LP.8.1.2, là hậu duệ của Omicron và sở hữu bốn đột biến chính trong protein gai, giúp tăng khả năng trốn tránh miễn dịch. Các nghiên cứu ban đầu cho thấy kháng thể ngăn chặn vi-rút giảm hiệu quả gần gấp đôi so với biến thể LP.8.1.1, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ gia tăng ca bệnh.

Tính đến ngày 22 tháng 6 năm 2025, XFG chiếm 22,7% trình tự vi-rút toàn cầu, được ghi nhận tại 38 quốc gia, với tỷ lệ cao nhất ở Ấn Độ (50%), Tây Ban Nha (42%), Vương quốc Anh và Hoa Kỳ (hơn 30%). Tại Úc, XFG chiếm khoảng 5% trình tự vi-rút, thấp hơn biến thể thống trị NB.1.8.1 (Nimbus) với 48,6%. Tuy nhiên, sự gia tăng nhanh chóng của XFG cho thấy nó có thể sớm vượt qua Nimbus để trở thành biến thể chủ đạo.

Hiện chưa có bằng chứng cho thấy XFG gây bệnh nặng hơn hoặc có khả năng lây truyền cao hơn các biến thể khác. Một số báo cáo đề cập đến triệu chứng khàn giọng liên quan đến XFG, nhưng cần thêm dữ liệu để xác nhận. Vắc-xin COVID nhắm vào biến thể JN.1, được triển khai tại Úc từ cuối năm 2024, vẫn hiệu quả trong việc ngăn ngừa bệnh có triệu chứng và bệnh nặng do XFG, dù khả năng bảo vệ giảm dần theo thời gian.

Tỷ lệ tiêm vắc-xin tại Úc hiện ở mức thấp, với chỉ 32,3% người trên 75 tuổi được tiêm trong sáu tháng qua, và tỷ lệ ở nhóm trẻ hơn còn thấp hơn. WHO đánh giá rủi ro toàn cầu của XFG là thấp, nhưng khuyến nghị tiếp tục tiêm vắc-xin định kỳ, sử dụng thuốc kháng vi-rút sớm cho người đủ điều kiện, đeo khẩu trang ở nơi đông người, và cải thiện thông gió để giảm lây truyền. Các biện pháp này cũng giúp bảo vệ trước các bệnh nhiễm vi-rút khác.

Bài viết được đăng lại từ The Conversation, tác giả Paul Griffin, Đại học Queensland./.