Hàng trăm nghìn hộ gia đình và doanh nghiệp nhỏ tại Úc sẽ phải đối mặt với hóa đơn tiền điện tăng cao sau khi Cơ quan Quản lý Năng lượng Úc (AER) đề xuất tăng giá chuẩn lên tới 9% ở một số khu vực. Mức tăng này, dự kiến có hiệu lực từ tháng 7/2025, sẽ ảnh hưởng đến các hộ gia đình tại New South Wales (NSW), Nam Úc, đông nam Queensland và Victoria.

Mức tăng giá theo khu vực

Theo dự thảo giới hạn giá được công bố vào thứ Năm, khách hàng sử dụng điện dân dụng tại NSW, Nam Úc và đông nam Queensland có thể chứng kiến mức tăng từ 2,5% đến 8,9% so với năm tài chính trước. Điều này đồng nghĩa với việc hóa đơn tiền điện hàng năm có thể tăng thêm từ 60 đến 140 đô la, tùy thuộc vào khu vực.

Đối với doanh nghiệp nhỏ, mức tăng giá dự kiến dao động từ 4,2% đến 8,2%. Tại Victoria, nơi giá điện được thiết lập bởi Ủy ban Dịch vụ Thiết yếu của tiểu bang, khách hàng dân dụng có thể phải trả thêm trung bình 12 đô la mỗi năm, trong khi một số hộ gia đình khác có thể giảm được 19 đô la hoặc tăng tới 68 đô la tùy vị trí.

Phản ứng từ chính phủ và phe đối lập

Bộ trưởng Năng lượng Chris Bowen thừa nhận rằng hóa đơn tiền điện vẫn còn quá cao và khuyến khích người dân tìm kiếm các gói năng lượng rẻ hơn. Ông cho biết: “80% hộ gia đình không sử dụng gói năng lượng rẻ nhất có thể. Đó là lý do chúng tôi giúp họ dễ dàng tìm kiếm và chuyển sang các gói tốt hơn.”

Trong khi đó, Bộ trưởng Năng lượng phe đối lập Ted O'Brien chỉ trích chính sách năng lượng của Đảng Lao động, cho rằng mức giá tăng “chóng mặt” là bằng chứng cho sự thất bại của chính phủ. Ông nói: “Ba năm trước, họ hứa sẽ giảm giá điện, nhưng thay vào đó, người dân Úc đang phải trả một trong những mức giá điện cao nhất thế giới.”

Nguyên nhân tăng giá

Theo AER, sự gia tăng giá điện chủ yếu do chi phí thị trường bán buôn và chi phí mạng lưới cao hơn. Năm 2024, giá giao ngay trung bình trên thị trường bán buôn đã tăng do nhu cầu cao, các nhà máy điện than ngừng hoạt động và sản lượng điện mặt trời, gió thấp. Clare Savage, Chủ tịch AER, cho biết: “Chúng tôi đã chứng kiến áp lực về chi phí ở hầu hết mọi thành phần của ưu đãi thị trường mặc định.”

Tác động đến người dân và doanh nghiệp

Hội đồng Dịch vụ Xã hội Úc (Acoss) cảnh báo rằng những người thuê nhà, người hưởng trợ cấp thu nhập hoặc sống chung với khuyết tật đang gặp khó khăn đặc biệt trong việc thanh toán hóa đơn tiền điện. Một khảo sát của Acoss vào tháng 12/2024 và tháng 1/2025 cho thấy 64% người Úc đang vật lộn để trả hóa đơn, mặc dù hầu hết đã cố gắng giảm mức sử dụng năng lượng.

Acoss kêu gọi chính phủ hỗ trợ nhiều hơn để nâng cấp nhà ở xã hội và giảm bớt gánh nặng chi phí năng lượng. Đồng thời, các chuyên gia cũng khuyến nghị người dân nên so sánh các gói năng lượng để tìm kiếm mức giá tốt nhất, thường thấp hơn đáng kể so với mức giá trần được quy định.

Việc tăng giá điện được đề xuất sẽ gây thêm áp lực lên ngân sách của nhiều hộ gia đình và doanh nghiệp nhỏ tại Úc. Trong bối cảnh chi phí sinh hoạt ngày càng tăng, người dân cần chủ động tìm kiếm các giải pháp tiết kiệm năng lượng và lựa chọn gói dịch vụ phù hợp để giảm bớt gánh nặng tài chính./.