Khi trẻ nhỏ hỏi bạn "Ý nghĩa của cuộc sống là gì?", bạn có thể sẽ cười hoặc cảm thấy lúng túng không biết trả lời thế nào. Những câu hỏi lớn như vậy thường khó giải đáp, nhưng chúng lại là cơ hội tuyệt vời để cùng con khám phá những khái niệm triết học cơ bản.

Thực tế, trẻ em là những nhà triết học tự nhiên. Chúng luôn đặt những câu hỏi lớn như "Tại sao chúng ta ở đây?", "Công bằng có nghĩa là gì?" và "Tại sao chúng ta phải cho mèo ăn dù nó không bao giờ nói cảm ơn?". Jana Mohr Lone, một chuyên gia dạy triết học cho trẻ em trong suốt 20 năm qua, cho rằng sự tò mò và khả năng tưởng tượng của trẻ giúp chúng dễ dàng tiếp cận triết học hơn người lớn tưởng.

Chính vì thế, bạn có thể biến những câu hỏi này thành cơ hội để giáo dục trẻ, giúp chúng phát triển tư duy sâu sắc và khả năng suy luận.

Ba bước để trò chuyện triết học với trẻ

1/Sự phản xạ:

Khi con hỏi về những câu hỏi lớn, bạn không cần phải có câu trả lời ngay lập tức. Hãy để con tự suy nghĩ và chia sẻ quan điểm của mình. Bạn có thể hỏi: "Con nghĩ sao?" Điều này giúp con khám phá những ý tưởng và trải nghiệm riêng của mình.

2/Tổng quát hóa:

Sau khi con đã trả lời, bạn có thể mở rộng cuộc trò chuyện bằng cách hỏi: "Con nghĩ đó có phải là ý nghĩa cuộc sống của mọi người không?" Câu hỏi này giúp con suy nghĩ về ý nghĩa cuộc sống không chỉ của riêng mình mà còn của những người khác.

3/Trừu tượng hóa:

Cuối cùng, hãy thử hỏi những câu hỏi sâu hơn như: "Điều gì làm cuộc sống có ý nghĩa với tất cả mọi người?" Điều này giúp con nhìn nhận những yếu tố chung mà mọi người có thể thấy ý nghĩa trong cuộc sống.

Tại sao triết học lại quan trọng với trẻ?

Nghiên cứu cho thấy việc tham gia vào các cuộc trò chuyện triết học giúp trẻ phát triển khả năng suy luận, kỹ năng đọc hiểu, toán học và kỹ năng xã hội. Thực tế, việc dạy triết học còn giúp trẻ hiểu rõ hơn về những khái niệm như công bằng, tình yêu, hạnh phúc và cái chết, những điều chúng sẽ gặp trong cuộc sống hàng ngày.

Triết học không chỉ giúp trẻ phát triển kỹ năng học tập mà còn giúp chúng hiểu rõ hơn về thế giới xung quanh. Ví dụ, khi bạn cùng con thảo luận về ý nghĩa của "tình yêu" hay "hạnh phúc", bạn đang giúp chúng tìm ra những giá trị quan trọng trong cuộc sống.

Một số câu hỏi để gợi mở cuộc trò chuyện triết học

Để giúp con khám phá những khái niệm triết học, bạn có thể bắt đầu bằng những câu hỏi dễ hiểu về những gì chúng đang trải nghiệm:

1/Khi con đang vẽ, bạn có thể hỏi: "Nghệ thuật là gì?"
2/Khi con không muốn chia sẻ đồ chơi, bạn có thể hỏi: "Công bằng là gì?"
3/Khi con đang trò chuyện với thú cưng, bạn có thể hỏi: "Ngôn ngữ là gì?"
4/Khi con có cảm xúc, bạn có thể hỏi: "Hạnh phúc là gì?" hay "Buồn là gì?"
5/Khi con muốn biết tại sao phải đi học, bạn có thể hỏi: "Kiến thức là gì?"
 

Những câu hỏi này không chỉ kích thích tư duy của trẻ mà còn giúp chúng học cách suy nghĩ và đối diện với những vấn đề lớn trong cuộc sống.

Kết luận

Triết học không chỉ dành cho người lớn, mà còn là công cụ tuyệt vời giúp trẻ phát triển tư duy và khả năng suy luận. Những câu hỏi về cuộc sống, công bằng hay tình yêu có thể là cơ hội để cha mẹ giáo dục con về những giá trị quan trọng. Khi bạn khuyến khích con suy nghĩ, khám phá các khái niệm và nhìn nhận các vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau, bạn đang giúp chúng trưởng thành và trở thành những người suy nghĩ độc lập, chu đáo hơn./.