Báo chí Nhật Bản ngày 20/8 đồng loạt đưa tin Australia, Nhật Bản và Mỹ sẽ tiến hành một cuộc tập trận hải quân chung nhằm thể hiện sự ủng hộ đối với lập trường của Philippines chống lại các yêu sách lãnh thổ của Trung Quốc ở Biển Hoa Nam (Biển Đông).
 

Các báo trích dẫn các nguồn giấu tên cho biết thông báo về cuộc tập trận được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng khu vực sau khi Manila cho biết một tàu hải cảnh Trung Quốc đã bắn vòi rồng vào các tàu tiếp tế của Philippines ở vùng biển ngoài khơi Bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa vào đầu tháng này. Australia, Mỹ và Nhật Bản nằm trong số các quốc gia ngay lập tức bày tỏ sự ủng hộ đối với Philippines và quan ngại về hành động của Trung Quốc sau cuộc đối đầu căng thẳng đó.
 

Hãng Kyodo News cho biết Lực lượng Phòng vệ Hàng hải Nhật Bản dự kiến sẽ gửi tàu khu trục lớn nhất của họ, JS Izumo, dự kiến sẽ được tái trang bị để trở thành tàu sân bay vào năm sau hoặc năm sau nữa. Trong khi đó, hải quân Mỹ và hải quân Hoàng gia Australia sẽ lần lượt triển khai các tàu đổ bộ USS America và HMAS Canberra.
 

Các nguồn tin cho biết cuộc tập trận chung nhằm thể hiện cam kết của Mỹ và các đồng minh trong việc duy trì tự do hàng hải và sẽ có các cuộc diễn tập cất cánh và hạ cánh máy bay từ boong của ba tàu. Các lực lượng Philippines từ chối tham gia cuộc tập trận vì tàu của họ không thể điều khiển các máy bay chiến đấu cỡ lớn của hải quân các nước khác. Thay vào đó, các chỉ huy của bốn lực lượng hải quân có thể đưa ra một tuyên bố chung từ Manila để truyền tải một “thông điệp mạnh mẽ”.
 

Kyodo News cho biết trong vài năm qua, Philippines ngày càng trông cậy vào sự hỗ trợ của liên minh an ninh do Mỹ dẫn đầu trong việc bảo vệ vùng biển của mình trước sự hung hăng ngày càng gia tăng của Bắc Kinh trong khu vực. Vào tháng 6, Australia, Nhật Bản, Philippines và Mỹ đã tổ chức hội nghị thượng đỉnh đầu tiên với sự tham gia của các quan chức quốc phòng hàng đầu tại Singapore để tuyên bố ý định tăng cường hợp tác an ninh bốn bên và duy trì một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở. Một tháng sau, các tàu hải cảnh Trung Quốc bắt đầu can thiệp vào các tàu tiếp tế của Philippines hoạt động trong khu vực lân cận Bãi Cỏ Mây – một động thái được hiểu rộng rãi là phép thử đối với quyết tâm của Mỹ và các đồng minh trong khu vực.
 

Theo abc.net, trong cuộc đụng độ ngày 5/8, quân đội Philippines cho biết một tàu tiếp tế đã bị lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc dùng vòi rồng bắn trúng trong khi chiếc còn lại đã cố gắng vận chuyển thực phẩm, nước, nhiên liệu và các vật tư khác cho lực lượng Philippines đang bảo vệ bãi cạn. Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc thừa nhận đã sử dụng vòi rồng chống lại các tàu của Philippines, mà họ cho rằng đã đi lạc vào Bãi Cỏ Mây. Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc cho biết: “Để tránh va chạm và ngăn chặn trực tiếp khi cảnh báo lặp đi lặp lại không hiệu quả, vòi rồng đã được sử dụng như một lời cảnh báo. Hoạt động tại chỗ rất chuyên nghiệp và hạn chế, điều này không thể chê vào đâu được. Trung Quốc sẽ tiếp tục thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ của mình”.
 

Quân đội Philippines hôm 19/8 cho biết họ sẽ một lần nữa cố gắng cung cấp các nhu yếu phẩm cơ bản cho các lực lượng của họ ở Bãi Cỏ Mây, nhưng không cung cấp thêm thông tin chi tiết. Lực lượng vũ trang Philippines cho biết trong một tuyên bố: “Sứ mệnh tới bãi cạn là một minh chứng rõ ràng về quyết tâm của chúng tôi trong việc đứng lên chống lại các mối đe dọa và sự ép buộc cũng như cam kết của chúng tôi trong việc duy trì luật pháp”.
 

Sau vụ việc, Washington đã đưa ra cảnh báo rằng họ có nghĩa vụ phải bảo vệ đồng minh hiệp ước lâu năm của mình nếu các tàu và lực lượng công vụ của Philippines bị tấn công vũ trang, bao gồm cả ở Biển Đông.
Trước đó, vào tháng 2, lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc cũng đã chiếu tia laser quân sự vào một tàu tuần tra của Philippines ở vùng biển gần Bãi Cỏ Mây./.

Thoibaovietuc.com/Nguồn taipeitimes.com, japantoday.com, abc.net.au