Căng thẳng gia tăng: Bộ trưởng Quốc phòng New Zealand cảnh báo về vũ khí "cực kỳ mạnh" của đội tàu chiến Trung Quốc tập trận gần bờ biển Úc.

Bộ trưởng Quốc phòng New Zealand, bà Judith Collins, đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về đội tàu chiến Trung Quốc đang tiến hành tập trận quân sự ngoài khơi bờ biển Úc. Theo bà Collins, các tàu này được trang bị vũ khí có tầm bắn lên tới 1000 km, gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh khu vực.

Tập trận gần bờ biển Úc và phản ứng từ chính phủ

Mối lo ngại này xuất hiện sau khi hai khinh hạm của Hải quân Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA-N) cùng một tàu tiếp tế tiến hành tập trận ở Biển Tasman vào tuần trước. Chính quyền Úc đã lập tức lên tiếng cảnh báo về hành động của Bắc Kinh, mặc dù các cuộc bắn đạn thật diễn ra bên ngoài vùng đặc quyền kinh tế của Úc.

Phản ứng trước những lo ngại từ Úc và New Zealand, Bộ Quốc phòng Trung Quốc tuyên bố các cuộc tập trận của hạm đội PLA-N diễn ra trên vùng biển quốc tế, đồng thời bác bỏ cáo buộc của Canberra. Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc, ông Ngô Khiêm, khẳng định: "Phía Úc đã đưa ra cáo buộc vô căn cứ đối với Trung Quốc và cố tình thổi phồng vấn đề. Chúng tôi vô cùng ngạc nhiên và không hài lòng với điều này."

Vũ khí tối tân của hải quân Trung Quốc

Phát biểu trên Đài phát thanh New Zealand, bà Collins tiết lộ một trong những tàu chiến Trung Quốc đang mang theo 112 ống phóng, được cho là có khả năng phóng tên lửa đạn đạo chống hạm với tầm bắn lên tới 540 hải lý (tương đương khoảng 1000 km).

Bà nhấn mạnh: "Chúng tôi tin rằng họ đang tuân thủ Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển và không vi phạm luật pháp. Tuy nhiên, tốt hơn hết là nên có thông báo trước khi tiến hành bắn đạn thật. Những vũ khí mà họ sở hữu đều cực kỳ mạnh mẽ."

HMNZS Te Kaha – khinh hạm lớp Anzac của Hải quân Hoàng gia New Zealand – đã theo dõi sát sao hạm đội Trung Quốc trong quá trình di chuyển về phía đông Tasmania.

Trung Quốc phô trương sức mạnh quân sự ngay sát Úc?

Các chuyên gia an ninh quốc phòng cho rằng hành động mới nhất của Trung Quốc là một động thái phô trương sức mạnh, cho thấy Bắc Kinh có thể đe dọa Úc bất cứ khi nào họ muốn.

Tiến sĩ Malcolm Davis, chuyên gia cấp cao về chiến lược và quốc phòng tại Viện Chính sách Chiến lược Úc, cảnh báo: "Những giả định truyền thống về khoảng cách bảo vệ Úc khỏi các mối đe dọa từ nước ngoài đã không còn nữa. Đội tàu hải quân Trung Quốc đang hoạt động ngay sát bờ biển chúng ta, đủ gần để có thể gây thiệt hại trong một cuộc khủng hoảng. Đây là một tín hiệu nghiêm trọng từ Bắc Kinh."

Các phi công thương mại cũng đã được cảnh báo về nguy cơ tiềm tàng trong không phận giữa Úc và New Zealand. Truyền thông đưa tin rằng ba tàu chiến Trung Quốc trong khu vực đã thực hiện các cuộc tập trận bắn đạn thật, khiến ADF (Lực lượng Phòng vệ Úc) phải theo dõi chặt chẽ.

Mối quan hệ Úc - Trung: Mong manh dù thương mại khởi sắc

Tiến sĩ Davis nhận định rằng quan hệ giữa Úc và Trung Quốc vẫn đang trong trạng thái "rất mong manh", dù gần đây có những cải thiện trong giao thương.

Ông nói: "Chúng tôi có thể xuất khẩu toàn bộ tôm hùm và rượu sang Trung Quốc, nhưng điều đó không thay đổi ý định hoặc hành vi của họ ở những khu vực như Đài Loan hay Biển Đông. Và điều đó cũng không ảnh hưởng đến ý chí sử dụng vũ lực quân sự theo cách đe dọa khi phù hợp với mục đích của họ."

Úc cần phản ứng mạnh mẽ hơn?

Theo tiến sĩ Davis, phản ứng của chính phủ Úc trước những hành động khiêu khích từ Trung Quốc còn quá "nhẹ nhàng". Ông đề xuất Úc nên tăng cường hiện diện quân sự để gửi thông điệp mạnh mẽ hơn, đồng thời cân nhắc các biện pháp cứng rắn như hạn chế xuất khẩu quặng sắt sang Trung Quốc nhằm gây áp lực.

Tuy nhiên, Thủ tướng Úc Anthony Albanese đã hạ thấp đề xuất này, nhấn mạnh rằng không có nguy cơ trực tiếp đối với tài sản của Úc hoặc New Zealand. Ông thừa nhận rằng "có thể đã có thông báo sớm hơn", nhưng khẳng định chính phủ đã phản hồi thích hợp thông qua các kênh ngoại giao.

Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng, giới quan sát đang theo dõi sát sao các động thái tiếp theo của cả Úc và Trung Quốc trong khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương. Đây có thể là dấu hiệu của một giai đoạn đối đầu mới trong quan hệ song phương giữa Canberra và Bắc Kinh./.