Theo nghiên cứu, người dân Australia nói chung ủng hộ một chính sách quyết đoán đối với Trung Quốc, thậm chí tỷ lệ ủng hộ này còn cao hơn cả ở Mỹ và Nhật Bản.
Theo trang mạng sbs.com.au, một nghiên cứu mới đây của Trung tâm Nghiên cứu Mỹ tại Đại học Sydney cho thấy người dân Australia ủng hộ những nỗ lực của Canberra và Washington trong việc tham gia vào cuộc cạnh tranh chiến lược với Bắc Kinh, đồng thời, họ có nhận thức tích cực về AUKUS và cách hành xử quyết đoán về mặt quân sự.
Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng sự ủng hộ này có thể dao động, tùy thuộc vào việc ai sẽ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào năm tới.
Đây là năm thứ hai liên tiếp Trung tâm Nghiên cứu Mỹ - chuyên nghiên cứu về chính sách đối ngoại của Mỹ và tác động của chính sách này đối với Australia - thực hiện một cuộc nghiên cứu về dư luận ở cả Australia và Mỹ liên quan đến chính sách đối ngoại của hai nước này đối với Trung Quốc. Năm nay, nghiên cứu còn thăm dò ý kiến của cả dư luận Nhật Bản nhằm đưa ra một tầm nhìn rộng hơn.
Ông Jared Mondschein - Giám đốc phụ trách nghiên cứu của trung tâm và là một trong những tác giả của nghiên cứu – cho biết: "Chúng tôi thăm dò ý kiến 1.000 người dân Australia, 1.000 người dân Mỹ và 1.000 người dân Nhật Bản để xem họ nghĩ gì về cạnh tranh chiến lược cũng như họ mong muốn gì từ sự cạnh tranh đó. Rất nhiều cuộc thăm dò sẽ đặt câu hỏi như ‘bạn có thích đất nước này không?’, nhưng những gì chúng tôi cố gắng làm là muốn tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng của họ sâu hơn một chút”.
Ông Mondschein cho biết phát hiện đầu tiên của nghiên cứu là 3 nước có chung thái độ mệt mỏi và bất bình ngày càng gia tăng đối với Trung Quốc. Ông nhấn mạnh: "Mỹ, Australia và Nhật Bản nhìn nhận Trung Quốc rất giống nhau, với khoảng 10-20% có tâm lý tiêu cực đối với Trung Quốc. Tuy nhiên, những người được hỏi ý kiến nhìn chung vẫn nhất trí rằng các nước cần hợp tác với nhau".
Theo nghiên cứu, người dân Australia nói chung ủng hộ một chính sách quyết đoán đối với Trung Quốc, thậm chí tỷ lệ ủng hộ này còn cao hơn cả ở Mỹ và Nhật Bản. Người Australia ủng hộ sự hiện diện quân sự của Mỹ ở nước mình, cao gấp đôi so với người Nhật, và chỉ có 17% người Australia thấy chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc là quá hung hăng. Trong khi đó, 42% người Australia tin rằng AUKUS giúp họ an toàn hơn, trong khi chỉ có 14% nghĩ rằng AUKUS không mang lại an toàn cho họ. 44% còn lại không có ý kiến, hoặc nghĩ rằng AUKUS không có gì khác biệt.
Có tới 46% người được hỏi ý kiến tại Australia cho rằng quốc gia châu Đại Dương này nên bảo vệ Đài Loan về mặt quân sự trong trường hợp Trung Quốc xâm lược hòn đảo. Điều đó cho thấy người Australia có nhiều khả năng ủng hộ một hành động như vậy hơn người Nhật hoặc người Mỹ. Bà Victoria Cooper – một nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Mỹ và là đồng tác giả của nghiên cứu - cho biết: "Người Australia thường khá dè dặt đối với chiến tranh, chúng tôi không nói một cách say sưa về chính sách đối ngoại như những gì bạn thấy ở Mỹ. Vì vậy, với kết quả thăm dò ý kiến như trên, có thể thấy rằng người Australia ủng hộ việc tham gia cùng với Mỹ (để bảo vệ Đài Loan) nếu hòn đảo này bị xâm lược”.
Nghiên cứu cũng đề cập khá nhiều đến cuộc bầu cử tổng thống sắp tới tại Mỹ. Bà Jassie H. Cheng, cộng tác viên nghiên cứu của Trung tâm châu Á và Toàn cầu hóa (CAG) tại Trường Chính sách công Lý Quang Diệu, nhận xét: "Một trong những điểm quan trọng nhất của nghiên cứu là đề cập đến tác động của cuộc bầu cử Mỹ năm 2024 đối với liên minh Mỹ-Australia. Thật thú vị khi có 37% người Australia được hỏi ý kiến bày tỏ suy nghĩ rằng Australia nên từ bỏ liên minh với Mỹ nếu Donlad Trump trở lại làm tổng thống Mỹ vào năm tới”.
Nghiên cứu cho thấy những ý kiến nhận xét về chính sách đối ngoại của Trump khá tiêu cực tại Australia. Bà Cheng nói: "Trong chính sách đối ngoại, ‘chủ nghĩa Trump’ được thực hiện nhiều hơn đồng nghĩa với việc chủ nghĩa biệt lập chiếm ưu thế hơn và một quyết định đơn phương nhiều khả năng sẽ được đưa ra. Chúng ta cũng có thể thấy rằng những người Cộng hòa cánh hữu cứng rắn là những người phản đối mạnh mẽ nhất việc chuyển giao tàu ngầm hạt nhân".
Bà Cooper đồng ý rằng đây chính là cách nhìn nhận chính sách đối ngoại của Trump ở cả Australia lẫn Nhật Bản, nhưng bà băn khoăn không biết liệu nhận thức này có thực sự chính xác hay không. Bà nói: "Đặc biệt là khi so với nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Joe Biden, có thể thấy chính sách của lưỡng đảng ở Mỹ đối với Trung Quốc khá giống nhau trong các vấn đề như cơ sở hạ tầng, đạo luật CHIPS… Rất nhiều trong số đó được đưa ra để nhấn mạnh tới khả năng cạnh tranh với Trung Quốc và nó gây được tiếng vang với cả Đảng Cộng hòa lẫn Dân chủ trong Quốc hội".
Trong khi đó, ông Mondschein cũng cố gắng xác định xem mọi người có sẵn sàng hy sinh để ủng hộ chính sách cạnh tranh với Trung Quốc hay không. Ông nói: "Chúng tôi nhận thấy có tới 95% số người được hỏi ý kiến ở cả Mỹ, Australia và Nhật không muốn sở hữu một chiếc điện thoại được sản xuất tại Trung Quốc. Cụ thể là khi được hỏi ‘giữa một chiếc điện thoại được sản xuất tại Trung Quốc và một chiếc không được sản xuất tại Trung Quốc nhưng bạn phải trả thêm hơn 500 USD, bạn sẽ chọn chiếc nào?’, ở cả 3 quốc gia, khoảng 2/3 số người được hỏi ý kiến cho biết họ sẵn sàng trả tiền chi thêm 500 USD để mua một chiếc điện thoại không được sản xuất tại Trung Quốc. Theo tôi, điều đó có nghĩa là đa số tỏ ra quan tâm và sẵn sàng ‘trả nhiều tiền hơn’ cho cuộc cạnh tranh chiến lược (với Trung Quốc) này”.
Nghiên cứu cũng cho thấy 1/3 người Australia đồng ý đóng thuế nhiều hơn để giúp quân đội của họ cạnh tranh hơn trước Trung Quốc, trong khi gần một nửa phản đối. Các con số cũng tương tự tại Mỹ./.
