Theo hãng tin THX, ngày 3/11, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Uông Văn Bân thông báo, nhận lời mời của Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường, Thủ tướng Australia Anthony Albanese sẽ thăm chính thức Trung Quốc từ ngày 4-7/11. 
 

Đây là chuyến thăm mang tính bước ngoặt, một dấu hiệu cho thấy mối quan hệ "băng giá" giữa Australia và gã khổng lồ thương mại cũng như đối thủ chiến lược đã "tan băng".

Trong khi đó, hãng tin AFP cho biết chuyến đi kéo dài 4 ngày của Thủ tướng Albanese tới Bắc Kinh và Thượng Hải là chuyến đi đầu tiên của một nhà lãnh đạo Australia trong 7 năm qua và được nhiều người coi là sự thừa nhận rằng mối quan hệ song phương này đang trên đà vững chắc hơn sau một thời gian đổ vỡ ngoại giao gây thiệt hại hàng tỷ USD trong thương mại.

Trong bài viết trước thềm chuyến thăm của Thủ tướng Albanese, đại sứ Trung Quốc tại Australia Xiao Qian (Tiếu Thiên) nhận định rằng "mối quan hệ Trung Quốc-Australia hiện đang ở thời điểm quan trọng để tái cài đặt", đồng thời ca ngợi việc nối lại hoạt động xuất khẩu than, gỗ và lúa mạch của Australia trở lại thị trường Trung Quốc thông qua “nỗ lực không ngừng nghỉ của cả hai bên”.

Yun Sun, thành viên cấp cao tại Trung tâm Stimson có trụ sở tại Washington, cho rằng Bắc Kinh sẽ tìm cách miêu tả chuyến công du của Thủ tướng Albanese theo hướng Australia "từ bỏ liên kết sai trái trước đây với Mỹ để phá hoại sự trỗi dậy của Trung Quốc". Ông nói: “Trung Quốc đang cố gắng chia rẽ Mỹ và Australia”.

Bec Strating, Phó giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học La Trobe, cho rằng chuyến đi báo hiệu sự "tan băng" ngoại giao, nhưng không ai có thể mong đợi một giải pháp cho mọi khác biệt giữa họ. Ông nhấn mạnh: “Các vấn đề an ninh tiếp tục thực sự là mối quan ngại thực sự giữa Australia và Trung Quốc”.

Justin Bassi, giám đốc điều hành của Viện Chính sách Chiến lược Australia, bình luận: "Hợp tác với Trung Quốc là vì lợi ích quốc gia của Australia, miễn là nước này nhớ rằng Bắc Kinh có các mục tiêu chiến lược khác nhau. Những khác biệt về cấu trúc đó là do mục tiêu chiến lược của Trung Quốc là trở thành cường quốc thống trị về quân sự và công nghệ trong khu vực”.

Trong khi đó, trang mạng abc.net.au ngày 3/11 đăng bài viết của tác giả Bang Xiao cho rằng chuyến thăm của Thủ tướng Australia Anthony Albanese tới Trung Quốc sẽ mang lại cơ hội tuyên truyền cho nhà lãnh đạo Tập Cận Bình trong bối cảnh Bắc Kinh đang tìm cách hàn gắn quan hệ với phương Tây. Nội dung bài viết như sau:
          

Bạn có nhớ cố Thủ tướng Australia Bob Hawke đã rơi nước mắt khi đọc những chi tiết đau lòng từ một bức điện tín ngoại giao về vụ thảm sát Thiên An Môn ở Bắc Kinh? Vào thời điểm đó, ngày 9/6/1989, “tuần trăng mật” trong lịch sử ban đầu của mối quan hệ Australia-Trung Quốc đã kết thúc. Ông Hawke đã hủy chuyến thăm theo dự kiến tới Trung Quốc và ngừng hợp tác quân sự với Bắc Kinh vô thời hạn. Cuộc khủng hoảng nhân quyền này cũng khiến phương Tây đề xuất các biện pháp trừng phạt Bắc Kinh. 
         

Có vẻ như thế giới thời đó cũng bối rối vì Trung Quốc như ngày nay. Có một Trung Quốc cam kết thực hiện cải cách chính trị và phát triển kinh tế, nhưng cũng có một Trung Quốc khác lại giết hại những công dân của mình đã tham gia phong trào ủng hộ dân chủ. Trong nhiều năm sau vụ thảm sát Thiên An Môn, không một nhà lãnh đạo phương Tây nào muốn đến thăm Bắc Kinh. Ông Paul Keating, người kế nhiệm cố Thủ tướng Bob Hawke cũng không hề đặt chân đến Trung Quốc 4 năm sau đó. Bắc Kinh đã phải gánh chịu hậu quả vô cùng lớn từ vụ thảm sát đó trong suốt gần một thập kỷ, và điều đó chỉ kết thúc khi Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ là Bill Clinton quyết định công du Trung Quốc.
         

Ngày 4/11, Thủ tướng Australia Anthony Albanese sẽ là thủ tướng Australia đầu tiên đến thăm Trung Quốc lần đầu tiên sau gần 7 năm. Giống như chuyến thăm Trung Quốc của Keating cách đây 30 năm, quan hệ giữa hai nước sắp “tan băng” sau 6 năm “đóng băng” ngoại giao. Đối với Bắc Kinh, chuyến thăm của Thủ tướng Albanese là cơ hội hoàn hảo để thay đổi và cải thiện hình ảnh của Chủ tịch Tập Cận Bình, và của cả Trung Quốc.
         

Tại sao chuyến thăm này lại quan trọng đối với Tập Cận Bình?
          

Thế giới đã thay đổi mạnh mẽ sau đại dịch COVID-19 kéo dài 3 năm. Quyết định của Tập Cận Bình tự phong mình làm chủ tịch nước suốt đời một lần nữa nhấn mạnh những khác biệt cơ bản giữa các giá trị Trung Quốc và phương Tây. Điều này đặc biệt rõ ràng trong những lo ngại về nhân quyền ở Tân Cương và các biện pháp nghiêm ngặt liên quan đến COVID-19. Tuy nhiên, Bắc Kinh muốn cho thế giới thấy rằng những xung đột đã hình thành trong nhiều năm có thể được xoa dịu, và những bất đồng có thể được gạt sang một bên, giống như sau năm 1989. Do vậy, chuyến thăm của Thủ tướng Albanese chắc chắn sẽ là một phần trong hoạt động tuyên truyền chính trị trong nước của Trung Quốc - đặc biệt là sau nhiều năm tranh chấp thương mại và đối thoại “đóng băng” ở cấp cao nhất giữa hai nước. 
          

Tập Cận Bình cần một chiến thắng
          

Sự suy thoái nghiêm trọng của nền kinh tế Trung Quốc đã khiến mọi tầng lớp người dân Trung Quốc đặt câu hỏi về khả năng cầm quyền của Tập Cận Bình. Từ các nhà tư bản cho đến người lao động, nhiều người Trung Quốc đã mất hy vọng vào sự thịnh vượng kinh tế và cải cách chính trị của đất nước dưới chính sách “Không COVID” đặc trưng của Tập Cận Bình. 
         

Tập Cận Bình gọi Trung Quốc là “cường quốc”, nhưng để chứng tỏ sức mạnh của mình trước công chúng, ông cần một cường quốc tầm trung như Australia đến “gõ cửa” Bắc Kinh. Chuyến thăm của Thủ tướng Albanese, với tư cách là nhà lãnh đạo của một quốc gia phương Tây phát triển, có thể tạo ấn tượng rằng Trung Quốc và phương Tây có thể hợp tác cùng nhau. Điều này không chỉ củng cố tính hợp pháp cho sự cai trị của Tập Cận Bình mà còn có khả năng cung cấp một mảnh ghép quan trọng khi ông tiếp tục thúc đẩy chiến lược toàn cầu của mình.
          

Chiến lược của Tập Cận Bình
         

Giống như quan hệ Australia-Trung Quốc, mối quan hệ của Bắc Kinh với Mỹ, Anh và Canada đều đã “chạm đáy” trong vài năm qua. Tập Cận Bình dường như đang thực hiện một cách tiếp cận mới để hàn gắn mối quan hệ giữa đất nước của ông với phương Tây.
         

Trong những năm gần đây, Bắc Kinh đã tăng cường các hoạt động phòng thủ ở Eo biển Đài Loan và Biển Đông, khiến nhiều nhà quan sát về Trung Quốc phải theo dõi chặt chẽ mọi diễn biến quân sự. Darwin là cảng của Australia gần Biển Đông nhất. Đây cũng là nơi đóng quân của một lượng lớn Thủy quân lục chiến Mỹ. Việc trả tự do cho nhà báo Australia Cheng Lei diễn ra không lâu trước khi chính phủ Albanese cho phép Công ty Landbridge của Trung Quốc tiếp tục cho thuê Cảng Darwin.
         

Giáo sư Willy Lam, tác giả cuốn sách “Tập Cận Bình: Chương trình nghị sự ẩn giấu của người cai trị Trung Quốc”, bình luận: “Bắc Kinh muốn cho thế giới phương Tây – cũng như các nước trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) – thấy rằng họ có thể hợp tác kinh doanh với Trung Quốc và hội chứng ‘mối đe dọa Trung Quốc’ đã bị đặt nhầm chỗ. Sự hồi sinh của thương mại thường xuyên giữa hai ‘gã khổng lồ’ sẽ làm hài lòng các lĩnh vực lớn ở Australia, đặc biệt là cộng đồng khai thác mỏ và nông nghiệp. Bất chấp những gì Canberra đã đồng ý với Washington, Bắc Kinh có thể phá vỡ hòa bình ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương thông qua thái độ hung hăng ở Eo biển Đài Loan và Biển Đông”.
          

Trong mắt Trung Quốc, giá trị ngoại giao của Australia cũng quan trọng như tài nguyên thiên nhiên và hoạt động kinh doanh của nước này. Như chính Tập Cận Bình đã nói “chưa bao giờ có xung đột lợi ích cơ bản giữa Trung Quốc và Australia”. Không phải ngẫu nhiên mà Trung Quốc sử dụng Australia để làm “bàn đạp” hàn gắn mối quan hệ với phương Tây - như họ đã làm sau vụ thảm sát năm 1989 và tiếp tục làm cho đến ngày nay. Tập Cận Bình muốn kết nối lại với phương Tây, trong đó bao gồm cả mối quan hệ Mỹ-Trung phức tạp hơn.
          

Chỉ là sự khởi đầu           
          

Những rắc rối ở cả bên ngoài lẫn bên trong đã làm suy yếu sự ủng hộ trong Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) dành cho Tập Cận Bình. Trong khi ông cam kết sẽ dẫn dắt người dân Trung Quốc đến thịnh vượng, Trung Quốc lại đang phải đối mặt với làn sóng thất nghiệp tồi tệ nhất kể từ khi nền kinh tế “cất cánh”. Dưới sự cai trị của Tập Cận Bình, Trung Quốc đã thụt lùi trong cải cách và tự do hóa, và quan hệ đối ngoại của nước này đang rơi vào tình trạng bế tắc. Tuy nhiên, Tập Cận Bình vẫn đang chứng tỏ rằng ông là trung tâm và có thể xoay chuyển tình thế. Ông muốn được coi là người thống trị các mối quan hệ quốc tế và giúp ổn định khu vực, đồng thời cho người Australia thấy rằng việc hàn gắn quan hệ ngoại giao là phụ thuộc vào ông - chứ không phải vào Australia. Jiang Yun, thành viên của tổ chức China Matters ở Australia, cho biết: “Trước chuyến công du của Thủ tướng Albanese, chúng tôi đã chứng kiến sự tiến bộ sau nhiều xích mích còn sót lại từ những năm cầm quyền của cựu Thủ tướng Australia Scott Morrison. Nó (cũng) là biểu tượng cho nỗ lực thành công của Thủ tướng Albanese nhằm ổn định mối quan hệ Australia-Trung Quốc”./.           

Thoibaovietuc.com/Nguồn TTXVN