Tuần này, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã ban hành hướng dẫn mới khuyến nghị mọi người nên thay thế muối ăn thông thường bằng muối có hàm lượng natri thấp hơn. Nhưng muối thay thế là gì và tại sao WHO đưa ra khuyến nghị này? Hãy cùng tìm hiểu.

Một giải pháp mới cho vấn đề cũ

Lời khuyên về việc cắt giảm tiêu thụ muối (natri clorua) không phải là điều mới mẻ. Đây là một phần của các hướng dẫn dinh dưỡng quốc tế và tại Úc trong nhiều thập kỷ. Lý do là lượng natri dư thừa có thể gây hại cho sức khỏe, đặc biệt là làm tăng nguy cơ huyết áp cao – một tình trạng ảnh hưởng đến khoảng một phần ba người trưởng thành ở Úc.

Huyết áp cao (tăng huyết áp) là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây ra bệnh tim, đột quỵ và bệnh thận. WHO ước tính rằng mỗi năm có khoảng 1,9 triệu ca tử vong trên toàn cầu liên quan đến việc tiêu thụ quá nhiều muối. WHO khuyến cáo không nên tiêu thụ quá 2g natri mỗi ngày, nhưng thực tế, trung bình mọi người ăn tới 4,3g/ngày – gấp hơn hai lần mức khuyến nghị.

Năm 2013, WHO đặt mục tiêu giảm 30% lượng natri tiêu thụ vào năm 2025, nhưng nhiều quốc gia, bao gồm Úc, không đạt được mục tiêu này. Do đó, WHO đã đặt lại mục tiêu cho năm 2030. Tuy nhiên, việc cắt giảm muối gặp nhiều khó khăn, vì con người có xu hướng thích hương vị mặn và việc thay đổi công thức chế biến thực phẩm không hề đơn giản.

Muối giàu kali – Giải pháp thay thế

Muối thay thế chính mà WHO đề xuất là muối giàu kali, trong đó một phần natri clorua được thay thế bằng kali clorua. Kali là một khoáng chất thiết yếu, đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng của cơ thể và giúp kiểm soát huyết áp. Tuy nhiên, phần lớn mọi người không tiêu thụ đủ lượng kali cần thiết.

Muối giàu kali có lợi ích kép: giúp giảm lượng natri tiêu thụ và tăng cường hấp thụ kali. Các thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn đã chỉ ra rằng sử dụng muối giàu kali có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và tử vong sớm. Một nghiên cứu mô hình hóa cho thấy việc chuyển sang sử dụng muối giàu kali có thể ngăn ngừa hàng trăm nghìn ca tử vong mỗi năm ở Trung Quốc và Ấn Độ.

Một ưu điểm lớn của muối giàu kali là nó có thể thay thế muối thông thường theo tỷ lệ 1:1 mà không làm thay đổi đáng kể hương vị. Trong một thử nghiệm kéo dài năm năm, hơn 90% người tham gia tiếp tục sử dụng muối giàu kali.

Thách thức khi áp dụng rộng rãi

Dù có nhiều lợi ích, việc chuyển sang sử dụng muối giàu kali vẫn gặp một số trở ngại. Những người mắc bệnh thận nặng có thể gặp khó khăn trong việc xử lý kali, do đó họ cần lưu ý khi sử dụng sản phẩm này. Cần có nhãn cảnh báo rõ ràng để người tiêu dùng biết về điều này.

Ngoài ra, giá thành của muối giàu kali cao hơn do chi phí sản xuất kali clorua đắt hơn natri clorua. Hiện nay, loại muối này chủ yếu được bán như một sản phẩm sức khỏe đặc biệt với giá cao hơn muối thông thường từ vài lần đến gần 15 lần.

Một thách thức khác là làm sao để muối giàu kali dễ tiếp cận hơn. WHO khuyến nghị các quốc gia nên đưa sản phẩm này vào kệ hàng bên cạnh muối thường để tăng sự lựa chọn cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, tại nhiều quốc gia như Úc, khoảng 80% lượng muối tiêu thụ đến từ thực phẩm chế biến sẵn. WHO chưa đặt ưu tiên đủ lớn vào việc thay đổi loại muối được sử dụng trong ngành công nghiệp thực phẩm.

Việc hợp tác giữa chính phủ và ngành công nghiệp thực phẩm để khuyến khích sử dụng muối giàu kali sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Nếu thực hiện đúng cách, đây có thể là một trong những khuyến nghị có tác động lớn nhất của WHO, giúp ngăn ngừa hàng triệu ca đột quỵ và đau tim trên toàn thế giới mỗi năm./.