Trái đất đã ghi nhận năm 2024 là năm nóng nhất từ ​​trước đến nay với mức tăng được ghi nhận vượt qua ngưỡng giới hạn. Thông báo này đã được một số cơ quan theo dõi thời tiết thông báo vào ngày hôm qua.

Theo số liệu đo đạc của các nhà khoa học, đây là lần đầu tiên trong lịch sử nhiệt độ Trái Đất vượt quá giới hạn mong đợi trong cả một năm. Các nhà khoa học cho biết nếu Trái Đất duy trì ở ngưỡng trên trong thời gian dài, điều này sẽ dẫn đến tình trạng tử vong, hủy diệt, mất đi các loài và mực nước biển dâng cao do thời tiết khắc nghiệt đi kèm với hiện tượng nóng lên toàn cầu.

Điều đó sẽ xảy ra sau một năm xảy ra nhiều thảm họa khí hậu chết người - thảm họa gây thiệt hại 27 tỷ đô la Mỹ chỉ tính riêng tại Hoa Kỳ vào năm 2024 — và khi năm 2025 bắt đầu với các vụ cháy rừng tàn khốc ở miền Nam California.

Nhiệt độ trung bình toàn cầu năm ngoái đã vượt qua mức nhiệt kỷ lục của năm 2023 và tiếp tục tăng cao hơn nữa. Theo Cơ quan Khí hậu Copernicus của Ủy ban Châu Âu, Văn phòng Khí tượng Vương quốc Anh, cơ quan thời tiết Nhật Bản và nhóm Berkeley Earth tư nhân, nhiệt độ đã vượt qua giới hạn ấm lên dài hạn là 1,5 độ C kể từ cuối những năm 1800 theo yêu cầu của hiệp định khí hậu Paris năm 2015.

Nhóm Copernicus tính toán mức tăng nhiệt là 1,6 độ C, Nhật Bản là 1,57 và Anh là 1,53. Berkeley Earth là cơ quan có con số đo lường lớn nhất với mức 1,62 độ.

Samantha Burgess, người đứng đầu chiến lược về khí hậu tại Copernicus, cho biết: "Nguyên nhân chính dẫn đến mức nhiệt độ kỷ lục này là sự tích tụ khí nhà kính trong khí quyển" từ việc đốt than, dầu và khí đốt. "Khi khí nhà kính tiếp tục tích tụ trong khí quyển, nhiệt độ tiếp tục tăng, kể cả ở đại dương, mực nước biển tiếp tục dâng cao và các sông băng và tảng băng tiếp tục tan chảy."

Năm ngoái là năm nóng nhất đối với Hoa Kỳ. Không chỉ là năm nóng nhất trong hồ sơ lưu trữ tính từ năm 1850, mà còn có khả năng là năm nóng nhất đối với hành tinh này trong 125.000 năm, Burgess cho biết.

Một số nhà khoa học cho biết, nguyên nhân lớn nhất dẫn đến tình trạng nóng lên kỷ lục là việc đốt nhiên liệu hóa thạch. Burgess cho biết hiện tượng ấm lên tự nhiên tạm thời của El Nino ở trung tâm Thái Bình Dương đã góp phần làm tăng thêm một lượng nhỏ và một vụ phun trào núi lửa dưới biển vào năm 2022 đã làm mát bầu khí quyển vì nó đưa thêm nhiều hạt phản xạ vào khí quyển cũng như hơi nước.

Nhà khoa học Jennifer Francis thuộc Trung tâm nghiên cứu khí hậu Woodwell cho biết: "Những hồi chuông báo động liên quan đến biến đổi khí hậu gần như liên tục vang lên, có thể khiến công chúng trở nên vô cảm trước tính cấp bách, giống như tiếng còi cảnh sát ở thành phố New York".

"Tuy nhiên, về mặt khí hậu, tiếng chuông báo động đang ngày càng to hơn và tình trạng khẩn cấp hiện nay không chỉ giới hạn ở nhiệt độ nữa".

So sánh nó với đèn cảnh báo trên bảng điều khiển của ô tô, giáo sư khí tượng học Marshall Shepherd của Đại học Georgia cho biết, "Bão Helene, lũ lụt ở Tây Ban Nha và thời tiết bất thường gây ra cháy rừng ở California là những dấu hiệu của sự thay đổi khí hậu đáng tiếc này".

Theo NOAA, có 27 thảm họa thời tiết ở Hoa Kỳ gây thiệt hại ít nhất 1 tỷ đô la Mỹ (1,6 tỷ đô la), chỉ ít hơn một so với kỷ lục được thiết lập vào năm 2023. Chi phí của Hoa Kỳ cho những thảm họa đó là 182,7 tỷ đô la Mỹ (297 tỷ đô la Mỹ).

Chỉ có hai cơ quan chính phủ Hoa Kỳ có nhiệt độ Trái đất dưới mức 1,5. Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) và NASA có nhiệt độ năm ngoái lần lượt là 1,46 độ C và 1,47 độ C.

Các nhà khoa học nhanh chóng chỉ ra rằng mục tiêu 1,5 là cho sự nóng lên dài hạn, hiện được định nghĩa là mức trung bình 20 năm. Sự nóng lên kể từ thời tiền công nghiệp trong dài hạn hiện là 1,3 độ C.

"Ngưỡng 1,5 độ C không chỉ là một con số mà là một dấu hiệu cảnh báo. Vượt qua ngưỡng này dù chỉ trong một năm cũng cho thấy chúng ta đang ở rất gần ngưỡng vi phạm các giới hạn do Thỏa thuận chung Paris đặt ra", nhà khoa học về khí hậu của Đại học Bắc Illinois, Victor Gensini cho biết trong một email.

Một nghiên cứu lớn của Liên Hợp Quốc năm 2018 phát hiện ra rằng việc giữ nhiệt độ Trái Đất tăng dưới 1,5 độ C có thể cứu các rạn san hô khỏi nguy cơ tuyệt chủng, ngăn chặn tình trạng mất đi lớp băng lớn ở Nam Cực và ngăn chặn cái chết cũng như sự đau khổ của nhiều người. Francis gọi ngưỡng cửa này là "chết chìm trong nước".

Theo tính toán của châu Âu và Anh, với hiện tượng La Nina lạnh đi thay vì hiện tượng El Nino ấm lên của năm ngoái, năm 2025 có thể sẽ không nóng như năm 2024.

Các nhà khoa học vẫn chưa thống nhất về việc liệu hiện tượng nóng lên toàn cầu có đang diễn ra nhanh hơn hay không. Carlo Buontempo, giám đốc Copernicus, cho biết hiện chưa có đủ dữ liệu để thấy tốc độ nóng lên của khí quyển tăng tốc, nhưng hàm lượng nhiệt trong đại dương dường như không chỉ tăng mà còn tăng với tốc độ nhanh hơn.

Buontempo nói: "Chúng ta đang phải đối mặt với một bối cảnh khí hậu và những thách thức mới - những thách thức về khí hậu mà xã hội chúng ta chưa chuẩn bị sẵn sàng".

Trong khi đó nhà khoa học khí hậu Michael Mann của Đại học Pennsylvania cho biết, tất cả những điều này giống như đang xem phần kết của "một bộ phim khoa học viễn tưởng phản địa đàng". "Chúng ta đang gặt hái những gì chúng ta đã gieo"./.