Trong tuần đầu tiên trở lại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã leo thang căng thẳng với Canada, Mexico, Đan Mạch, Greenland và Panama. Tuy nhiên, hành động nghiêm trọng đầu tiên của ông nhắm vào Colombia. Trong một cuộc tranh chấp về các chuyến bay trục xuất, Trump đã áp đặt thuế quan mới, hạn chế thị thực và cấm đi lại đối với các quan chức Colombia cùng những người ủng hộ chính phủ nước này. Điều này đặt ra câu hỏi: Liệu Trump có thể làm điều tương tự với Australia nếu ông muốn?

Thuế quan: Quyền lực lớn của Tổng thống Mỹ

Theo Giáo sư Quan hệ Quốc tế Wesley Widmaier từ Đại học Quốc gia Australia (ANU), Tổng thống Mỹ có quyền lực đáng kể trong việc áp đặt thuế quan. "Tổng thống có nhiều quyền hành pháp. Điều từng hạn chế những hành động này là các chuẩn mực, nhưng với Trump, chuẩn mực không phải là rào cản hiệu quả," Widmaier nhận định. Trump có thể áp thuế nhập khẩu với bất kỳ quốc gia nào dựa trên lý do an ninh quốc gia, mà không cần giải thích cụ thể. Điều này có nghĩa Australia cũng có thể trở thành mục tiêu nếu làm Trump không hài lòng.

Thị thực: Hạn chế đi lại

Quyền lực của Trump trong lĩnh vực thị thực không lớn như với thuế quan, nhưng ông vẫn có thể khiến việc nhập cảnh vào Mỹ trở nên khó khăn hơn đối với người Australia. Trump có thể yêu cầu quy trình kiểm tra nghiêm ngặt hơn, thậm chí hủy bỏ thỏa thuận miễn thị thực hiện tại giữa hai quốc gia. Giáo sư Shahar Hameiri từ Đại học Queensland cho biết: "Hạn chế đi lại sẽ ảnh hưởng lớn do mối quan hệ chặt chẽ giữa hai nước."

Thuế đối với người Australia tại Mỹ

Khoảng 90.000 người Australia đang sinh sống tại Mỹ có thể phải đối mặt với mức thuế tăng gấp đôi do kế hoạch trả đũa của Nhà Trắng. Động thái này nhằm phản ứng lại đề xuất đánh thuế nền tảng số của chính phủ Australia, yêu cầu các công ty như Google và Facebook trả phí cho nội dung tin tức. Trump dựa trên Điều 891 trong luật thuế để biện minh cho hành động này, coi đề xuất thuế của Australia là "phân biệt đối xử".

Australia có nên lo lắng?

Cho đến nay, Trump chưa công khai chỉ trích Australia. Tuy nhiên, với lịch sử tính cách không thể đoán trước của ông, không ai dám chắc Australia sẽ không trở thành mục tiêu tiếp theo. John Kunkel, cố vấn kinh tế cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Hoa Kỳ, nhận định: "Không quốc gia nào có thể hoàn toàn yên tâm. Trump cảm thấy được khuyến khích sử dụng thuế quan vì nhiều lý do ngoài mục tiêu kinh tế."

Australia có thể phản kháng?

Australia có thể áp thuế quan, hạn chế thị thực hoặc thuế đối với Mỹ, nhưng lợi ích thu được không nhiều. Các biện pháp trả đũa có thể gây tổn hại cho cả hai nền kinh tế. Tuy nhiên, Australia có một lợi thế độc đáo: Mỹ có thặng dư thương mại với Australia, và nhiều người Mỹ chuyển đến Australia hơn ngược lại. Điều này có thể khiến Trump phải cân nhắc trước khi hành động.

Dù vậy, Australia có thể phải chấp nhận thiệt hại kinh tế hơn là đối đầu trực tiếp. "Australia có thể thực hiện các biện pháp trả đũa, nhưng tác động kinh tế sẽ không đáng kể và chủ yếu mang tính biểu tượng," Giáo sư Hameiri nhấn mạnh./.