Theo đài VOA, Mỹ chuẩn bị bơm vốn vào lĩnh vực chip của Việt Nam nhằm củng cố chuỗi cung ứng và mong muốn Việt Nam “tận dụng” nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc.

Trong chuyến thăm Việt Nam hồi tuần trước, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ phụ trách về tăng trưởng kinh tế, năng lượng và môi trường Jose Fernandez cho biết, Mỹ đang nhắm mục tiêu vào 7 quốc gia theo Đạo luật Chip và khoa học, với khoản hỗ trợ 500 triệu USD, để cải thiện đào tạo về bán dẫn, an ninh mạng và môi trường kinh doanh trên toàn cầu. Việt Nam cũng nên hành động trước khi quá muộn để thu hút đầu tư vào các ngành công nghiệp quan trọng như năng lượng sạch và khoáng sản, có thể sử dụng cho xe điện và pin.

Mỹ sẽ phân bổ viện trợ nước ngoài theo Đạo luật Chip và khoa học dựa trên các khuyến nghị của Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế, dự kiến được đưa ra vào tháng 2/2024. Nghiên cứu bao gồm việc hỏi các công ty Việt Nam cần những gì để phát triển ngành bán dẫn, chẳng hạn như đào tạo.

Trả lời phỏng vấn của Nikkei, Thứ trưởng Jose Fernandez nói: “Chúng tôi đã xem qua danh sách các quốc gia mà chúng tôi cảm thấy có tiềm năng hưởng lợi từ sự hỗ trợ của chúng tôi và Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên mà chúng tôi nghĩ đến”.

Việt Nam là nước xuất khẩu hàng điện tử, quần áo, thực phẩm và là nút thắt quan trọng trong nỗ lực của Mỹ nhằm chuyển chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc. Dữ liệu của Cơ quan Khảo sát địa chất Mỹ cho thấy Việt Nam đứng thứ 2 trên toàn cầu về trữ lượng kim loại đất hiếm, chỉ sau Trung Quốc, mặc dù chưa rõ có thể khai thác được bao nhiêu.

Theo nhận định của Nikkei, Mỹ đặt mục tiêu xây dựng lại sự hiện diện của mình tại thị trường đất hiếm vốn bị thống trị bởi hoạt động sản xuất giá rẻ của Trung Quốc trong nhiều thập kỷ qua, điều mà Washington coi là một điểm yếu chiến lược. Mỹ đã thôi sản xuất đất hiếm kể từ năm 2017, nhưng hiện nước này đang khôi phục lại các mỏ của mình và đã ký thỏa thuận phối hợp hỗ trợ tài chính, ngoại giao về khoáng sản với 13 quốc gia, đồng thời đề nghị giúp Việt Nam khảo sát trữ lượng đất hiếm.

Một trong những thách thức lớn nhất của Việt Nam trong lĩnh vực bán dẫn là thiếu nhân lực có đủ kỹ năng tay nghề phù hợp. Thứ trưởng Jose Fernandez ủng hộ và tái khẳng định cam kết của Mỹ nhằm giúp Việt Nam đạt mục tiêu đào tạo từ 50.000-100.000 kỹ sư ngành bán dẫn trong các năm tới, thông qua các khoản hỗ trợ từ Quỹ Viện trợ theo Đạo luật Chip và khoa học.

Khi được hỏi về việc đầu tư của Mỹ cho kế hoạch rời khỏi Trung Quốc, ông Fernandez nói: “Đây là một cơ hội. Việt Nam có tiềm năng trở thành một trung tâm sản xuất lớn hơn nữa. Lực lượng lao động trẻ của Việt Nam là một tài sản và tôi đã nói với các sinh viên trong chuyến thăm của mình rằng, hãy tận dụng lợi thế này vì nó có thể không tồn tại ở đây mãi mãi”.

Kể từ khi Việt Nam và Mỹ nâng cấp quan hệ song phương trong chuyến thăm Việt Nam hồi tháng 9/2023 của Tổng thống Joe Biden, Việt Nam đã đẩy mạnh chiến dịch thúc ép Mỹ công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường, một động thái giúp mang lại việc cắt giảm thuế quan. Theo Thứ trưởng Fernandez: “Đây không phải là một quyết định chính trị. Đó là một quá trình gần như là bán tư pháp và được điều chỉnh bởi pháp luật”./.