Hà Nội và TP.HCM đẩy mạnh chuyển đổi xe máy xăng sang điện từ 2026, với mục tiêu giảm ô nhiễm và đạt phát thải ròng bằng 0 vào 2050. Chính sách hỗ trợ và hạ tầng sạc đang được xây dựng.

Việt Nam, quốc gia có gần 77 triệu xe máy, đang quyết liệt chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện để giảm ô nhiễm không khí và đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào 2050. Hà Nội và TP.HCM, hai trung tâm đô thị lớn, dẫn đầu với các chính sách cấm xe xăng và khuyến khích xe điện, theo các nguồn tin chính thức từ VietnamPlus và Vietnam News.

Tại Hà Nội, từ tháng 7/2026, xe máy xăng sẽ bị cấm ở khu vực trung tâm nhằm giảm ô nhiễm, theo báo cáo của AP News ngày 14/7/2025. Kế hoạch mở rộng cấm toàn bộ xe hai bánh chạy xăng vào năm 2028 tại các khu vực đông đúc. TP.HCM đặt mục tiêu chuyển đổi 400.000 xe máy công nghệ (ride-hailing) sang điện trước 2029, theo VietnamPlus (17/7/2025). Từ 2026, thành phố sẽ ngừng cấp phép mới cho xe xăng công nghệ, hạn chế giờ cao điểm từ 2027, và cấm hoàn toàn vào 2029. Hiện TP.HCM có 600 điểm sạc công cộng, nhưng cần 3.000 trạm sạc và đổi pin trước 2028 để đáp ứng nhu cầu 350.000-400.000 xe điện.

Chính phủ Việt Nam hỗ trợ mạnh mẽ quá trình chuyển đổi. Theo Vietnam News, TP.HCM đề xuất trợ cấp cho hộ gia đình thu nhập thấp (80-100% chi phí) và miễn phí đăng ký, cấp biển số cho xe điện. Hà Nội cũng hỗ trợ 3 triệu đồng/xe cho người chuyển đổi, dù vấp phải ý kiến trái chiều về tính khả thi. Quyết định 876/QĐ-TTg nhấn mạnh phát triển hạ tầng sạc và loại bỏ xe xăng vào 2040, đảm bảo 100% xe chạy điện hoặc năng lượng xanh vào 2050.

Các thương hiệu như VinFast, Pega, Yadea dẫn đầu thị trường xe điện, với VinFast chiếm gần 20% thị phần, theo Phòng Thương mại Châu Âu. Tuy nhiên, thách thức vẫn còn: hạ tầng sạc hạn chế, chi phí pin cao, và tâm lý e ngại về cháy nổ pin. Một số ý kiến cho rằng cần giải quyết vấn đề tái chế pin và hỗ trợ người thu nhập thấp.

Chuyển đổi xe máy sang điện không chỉ giảm ô nhiễm mà còn tiết kiệm chi phí vận hành (chỉ bằng 1/10 xe xăng, theo B-Company). Với sự hỗ trợ của chính phủ và đầu tư từ các doanh nghiệp như VinFast, Việt Nam đang tiến gần hơn đến mục tiêu giao thông xanh, bền vững./.