Trang mạng “The Strategist” ngày 2/11 đăng bài viết của tác giả Andrew Forrest, cựu cố vấn chính sách về Trung Quốc trong Ban Quốc tế của Văn phòng Thủ tướng và Nội các Australia, với tựa đề “Thảo luận cởi mở về những khác biệt có thể giúp ổn định quan hệ Australia-Trung Quốc”. Nội dung bài viết như sau:            
          

Đánh giá cao sự khác biệt, chứ không phải lợi ích chung, là điều cần thiết để duy trì hầu hết các mối quan hệ có ý nghĩa theo thời gian. Do đó, thật kỳ lạ và hơi đáng tiếc khi những lợi ích chung thường hạn chế hệ quy chiếu cho các cuộc gặp cấp cao giữa các nhà lãnh đạo chính trị trên trường quốc tế.
         

Hầu hết các cuộc gặp như vậy, bao gồm cả cuộc gặp mà Thủ tướng Australia Anthony Albanese sẽ thực hiện trong vài ngày tới với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, đều có rủi ro rất cao vì những hậu quả có thể xảy ra nếu hai bên không tìm ra cách giải quyết những khác biệt.
          

Cần phải đề cập đến những khác biệt. Tuy nhiên, thực tế thì mối quan hệ song phương Australia-Trung Quốc có thể đạt được điều gì vào thời điểm này? Đối với một phái đoàn Australia đang làm quen lại với tín hiệu tinh tế và hành động thận trọng của chuyến thăm Trung Quốc, thật hợp lý khi hy vọng rằng một số ít (nếu có) những khác biệt đó sẽ được giải quyết và mang đến sự hài lòng cho Australia trong chuyến đi này, và chắc chắn không phải là những vấn đề khiến Canberra lo ngại nhất.
          

Tuy nhiên, nếu Australia muốn phát triển mối quan hệ ổn định lâu dài với Trung Quốc, Australia cần tận dụng cơ hội này để thảo luận với các nhà lãnh đạo Trung Quốc về những vấn đề khó khăn nhất. Vậy chúng là gì?
         

Có lẽ đứng đầu danh sách đó là mong muốn của Bắc Kinh về việc thiết lập một trật tự khu vực lấy Trung Quốc làm trung tâm nhằm mục đích đẩy Mỹ ra khỏi châu Á. Australia không muốn điều đó, nhưng tại sao? Australia vốn dĩ đánh giá cao khả năng theo đuổi lợi ích của mình theo cách riêng và không muốn hoạt động trong một hệ thống khu vực dựa trên sự nể nang, phục tùng để đổi lấy hoạt động kinh tế.
          

Có những bằng chứng rõ ràng ủng hộ giả định của Australia rằng một trật tự khu vực do Trung Quốc lãnh đạo ít nhiều sẽ hoạt động theo cách đó. Do đó, trách nhiệm của các nhà lãnh đạo Trung Quốc là phải giải thích cho Australia hiểu tại sao một trật tự khu vực do Trung Quốc lãnh đạo lại không như vậy, nếu đó vẫn là điều họ muốn Canberra tin tưởng.
          

Sau đó, một lần nữa, có thể các nhà lãnh đạo Trung Quốc không còn quan tâm đến những gì Australia nghĩ nữa, hoặc họ muốn Australia chấp nhận một tương lai phục tùng, nể nang như đã nói ở trên. Canberra có thể sẽ không bao giờ giải quyết được vấn đề này nếu không thẳng thắn đề cập đến nó với Bắc Kinh.
          

Sự khác biệt lớn tiếp theo là vai trò và tầm quan trọng của các giá trị trong hệ thống chính trị tương ứng của hai nước. Và cụ thể hơn là thái độ sẵn sàng hành động của Australia phù hợp với các giá trị của mình bất chấp áp lực.            
          

Việc không nhấn mạnh các giá trị trong quan hệ của Australia với Trung Quốc sẽ vô tình khiến Bắc Kinh nghĩ rằng Australia sẵn sàng đánh đổi chúng. Vì vậy, cần phải chớp cơ hội để nhấn mạnh các giá trị đó. Các nhà lãnh đạo Australia theo bản năng thường tránh đề cập tới các giá trị trong các tương tác cấp cao với Trung Quốc, không phải vì họ không chắc chắn về tầm quan trọng mà Australia đặt lên các giá trị đó, mà vì họ lo ngại sẽ khiến cho Trung Quốc khó chịu nếu Canberra buộc phải hành động để bảo vệ các giá trị đó. Những ngày đó đã qua và Trung Quốc cần biết điều đó.            
          

Tầm nhìn của Trung Quốc về an ninh toàn cầu đã có sự thay đổi, được nhấn mạnh bằng sự liên kết chặt chẽ hơn với Nga để chống lại Mỹ - đây là một điểm khác biệt lớn khác giữa Australia và Trung Quốc. Canberra không chia sẻ tầm nhìn đó vì những lý do rõ ràng, và một lần nữa, những lý do đó cần được nêu rõ trong các cuộc gặp cấp lãnh đạo với Trung Quốc. Những khác biệt này kết hợp lại rõ ràng đã đặt ra những giới hạn về kểu quan hệ có thể được phát triển trên thực tế giữa Australia và Trung Quốc.            
          

Như Phó Thủ tướng Australia Richard Marles đã lưu ý trong tuyên bố giới thiệu đánh giá chiến lược quốc phòng năm 2023, điều đó nói lên rằng mối quan hệ ổn định giữa Australia và Trung Quốc cuối cùng là vì lợi ích của cả hai nước. Mặc dù có thể không thoải mái vào lúc này, song việc nói lên suy nghĩ của Australia với Trung Quốc là điều cần thiết để xây dựng sự hiểu biết lẫn nhau.            
          

Giải pháp được đề xuất là các nhà lãnh đạo Australia nên đến Bắc Kinh mỗi năm, đề cập đến bất cứ điều gì cần thiết, kể cả sự khác biệt. Dù còn rất nhiều thách thức cần phải đối mặt, song Australia cần phải nhìn xa trông rộng hơn./.            

Thoibaovietuc.com/Nguồn The Strategist