Các nhà khoa học Úc đã phát hiện rằng protein trong huyết tương của hàu đá Sydney (Saccostrea glomerata) có khả năng tiêu diệt vi khuẩn và tăng cường hiệu quả của một số loại kháng sinh thông thường. Phát hiện này mở ra triển vọng mới trong cuộc chiến chống lại siêu vi khuẩn kháng thuốc, một vấn đề y tế toàn cầu đang ngày càng nghiêm trọng.

Kháng thuốc kháng sinh đã trở thành mối đe dọa lớn đối với sức khỏe cộng đồng. Vi khuẩn kháng thuốc có thể làm giảm hiệu quả điều trị các bệnh nhiễm trùng, dẫn đến tăng tỷ lệ tử vong và chi phí y tế. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã cảnh báo về nguy cơ của một kỷ nguyên "hậu kháng sinh", khi các bệnh nhiễm trùng thông thường có thể trở nên gây chết người do thiếu hiệu quả của kháng sinh.

Trong nghiên cứu mới, các nhà khoa học đã tập trung vào một loại protein kháng khuẩn được tìm thấy trong huyết tương của hàu đá Sydney. Trong các thử nghiệm trong phòng thí nghiệm, protein này đã cho thấy hiệu quả trong việc tiêu diệt vi khuẩn Streptococcus pneumoniae, nguyên nhân chính gây viêm phổi, và Streptococcus pyogenes, tác nhân gây viêm họng liên cầu khuẩn và sốt ban đỏ. Đáng chú ý, khi kết hợp với các kháng sinh như ampicillin và gentamicin, protein này có thể tăng cường hiệu quả của chúng từ 2 đến 32 lần đối với các vi khuẩn như Staphylococcus aureus (tụ cầu vàng) và Pseudomonas aeruginosa, thường gây nhiễm trùng ở những người suy giảm miễn dịch.

Một trong những thách thức lớn trong điều trị nhiễm trùng là sự hình thành của màng sinh học – lớp bảo vệ giúp vi khuẩn tránh được tác động của kháng sinh và hệ miễn dịch. Protein từ huyết tương hàu đã cho thấy khả năng ngăn chặn sự hình thành màng sinh học và phá vỡ các màng sinh học hiện có, tạo điều kiện cho kháng sinh tiêu diệt vi khuẩn hiệu quả hơn.

Giáo sư Kirsten Benkendorff từ Đại học Southern Cross, đồng tác giả của nghiên cứu, cho biết rằng khoảng hai chục con hàu có thể cung cấp đủ huyết tương để thu được liều lượng protein hoạt động cho một người trung bình. Tuy nhiên, bà nhấn mạnh rằng cần có thêm nghiên cứu để tinh chế protein và hiểu rõ cơ chế hoạt động của nó. Bà cũng lưu ý rằng việc nấu chín hàu có thể làm giảm hoạt tính kháng khuẩn của protein, do đó việc tiêu thụ hàu nấu chín có thể không mang lại hiệu quả tương tự.

Mặc dù kết quả ban đầu rất hứa hẹn, nhưng nghiên cứu này mới chỉ được thực hiện trong phòng thí nghiệm. Cần có thêm các thử nghiệm trên động vật và con người để xác định tính an toàn và hiệu quả của protein này trong điều trị lâm sàng. Giáo sư Jonathan Iredell, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm và vi sinh lâm sàng tại Đại học Sydney, nhận định rằng phát hiện này rất thú vị và bổ sung vào lĩnh vực nghiên cứu các hợp chất kháng khuẩn tự nhiên, mở ra triển vọng mới trong việc đối phó với vi khuẩn kháng thuốc.

Giáo sư Branwen Morgan, người đứng đầu sứ mệnh giảm thiểu tình trạng kháng thuốc kháng sinh của CSIRO, mô tả đặc tính của protein này là "một khám phá thực sự thú vị", đặc biệt trong bối cảnh màng sinh học của vi khuẩn là một thách thức lớn trong điều trị. Bà nhấn mạnh rằng bất kỳ phương pháp điều trị tiềm năng nào giúp giảm sự phụ thuộc vào kháng sinh truyền thống đều đáng được nghiên cứu thêm, đặc biệt khi các bệnh nhiễm trùng kháng thuốc đang gia tăng trên toàn thế giới.

Nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí PLOS ONE, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc tìm kiếm các giải pháp mới để đối phó với kháng thuốc kháng sinh. Nếu các nghiên cứu tiếp theo xác nhận hiệu quả và tính an toàn của protein từ huyết tương hàu, chúng ta có thể có thêm một vũ khí mạnh mẽ trong cuộc chiến chống lại các siêu vi khuẩn kháng thuốc, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và ngăn chặn nguy cơ của một kỷ nguyên "hậu kháng sinh"./.