Trump, Musk và Vance có thể can thiệp bầu cử Úc, tác động Dutton và Albanese, khi Mỹ định hình lại trật tự toàn cầu ảnh hưởng AUKUS.

Bộ ba quyền lực Mỹ - Tổng thống Donald Trump, tỷ phú Elon Musk, và Phó Tổng thống JD Vance - đang được dự đoán sẽ hướng sự chú ý sang cuộc bầu cử Úc sắp tới, bất kể nó diễn ra khi nào. Với ảnh hưởng toàn cầu, “ba kỵ sĩ của phong trào dân túy” này đã can thiệp vào nhiều cuộc bầu cử nước ngoài, và Úc không phải ngoại lệ. Bài viết của Bruce Wolpe, đăng trên Sydney Morning Herald ngày 28/02/2025, phân tích tác động tiềm tàng của họ đối với chính trị Úc.

Lịch sử can thiệp bầu cử nước ngoài

Trump đã kích động tranh cãi ở Canada bằng chính sách thương mại cứng rắn, khiến ứng viên thủ tướng Chrystia Freeland kêu gọi chống lại “chủ nghĩa dân tộc kinh tế Mỹ trên hết”. Tại Anh, Musk công khai chỉ trích Thủ tướng Keir Starmer và ủng hộ đảng Reform UK của Nigel Farage. Cả Musk và Vance cũng hỗ trợ đảng chống nhập cư AfD tại Đức, giúp đảng này tăng gấp đôi số phiếu. Với kinh nghiệm này, bộ ba khó lòng bỏ qua cuộc chiến giữa Anthony Albanese và Peter Dutton.

Trump định hình lại trật tự thế giới

Trump đang phá bỏ kiến trúc toàn cầu hậu Thế chiến II, từ NATO đến thương mại tự do, đe dọa liên minh Đại Tây Dương. Tại Munich, Vance gọi mối đe dọa lớn nhất là “nội bộ đồng minh Mỹ,” chỉ trích EU đàn áp tự do ngôn luận. Những thay đổi này đặt Úc vào thế khó, đặc biệt với AUKUS – liên minh mà Trump từng cần nhắc nhở ý nghĩa vào ngày 27/02/2025. Wolpe nhận định, kỷ nguyên hiện tại gợi nhớ thập niên 1930: chủ nghĩa dân tộc kết hợp bảo hộ và bản địa.

Dutton hay Albanese: Ai hợp gu Trump?

Trump có xu hướng ủng hộ Dutton hơn Albanese, do sự tương đồng về nhập cư, chính trị bản sắc, và lập trường cứng rắn với Trung Đông. Dutton phản đối cờ bản địa tại sự kiện và từ chối cấp quyền công dân nhanh cho người tị nạn Gaza, phù hợp với tư tưởng của Trump. Musk, từng xung đột với Albanese về luật an toàn mạng, có thể khuếch đại tiếng nói của Dutton trên X. Ngược lại, Albanese cảnh báo Musk tránh can thiệp bầu cử Úc, nhấn mạnh luật chống ảnh hưởng nước ngoài.

Thách thức thương mại và AUKUS

Trump đe dọa áp thuế quan lên các nước, dù Úc có thâm hụt thương mại với Mỹ và hiệp định thương mại tự do. Wolpe cho rằng không có cơ sở để Trump trừng phạt Úc, nhưng “ông luôn muốn nhiều hơn.” Nếu Trump thay đổi cam kết với AUKUS hoặc thù địch thương mại, quan hệ Úc-Mỹ sẽ chịu tác động lớn. Tuy nhiên, hệ thống bầu cử bắt buộc và chuẩn mực quản lý mạnh mẽ của Úc có thể hạn chế ảnh hưởng cực đoan từ bộ ba này.

Tương lai chính trị Úc dưới bóng Mỹ

Dù ai thắng cử - Albanese hay Dutton - đều phải đối mặt với Trump. Sự can thiệp của Trump, Musk, và Vance có thể làm nóng chiến dịch qua truyền thông, nhưng Wolpe tin rằng cơ chế bầu cử Úc sẽ kiềm chế kịch bản như ở Mỹ. Dẫu vậy, tương lai liên minh Úc-Mỹ vẫn là dấu hỏi lớn.

Thông tin nguồn

• Tác giả: Bruce Wolpe, thành viên cấp cao Trung tâm Nghiên cứu Hoa Kỳ, Đại học Sydney.
• Nguồn: Sydney Morning Herald, 28/02/2025.